Het CCC-model + SEO-uitbreiding. Schrijf betere teksten.

Wat is het CCC-model?

Met het CCC-model van Jan Renkema kun je de kwaliteit van een tekst beoordelen. Het model helpt je om verder te komen dan een reactie als: “De tekst loopt niet zo lekker” of “Er zit wel een goede vibe in je blog”. Wij voegden SEO-criteria toe aan het model.

Hoe werkt het model?

Jan Renkema is emeritus (met pensioen) hoogleraar Tekstkwaliteit aan de Universiteit van Tilburg en schrijver van boek Schijfwijzer (waar Proven Context aan heeft meegeschreven). In dit boek presenteert Renkema het CCC-model. Dit model is bedoeld om inhoudelijk te beoordelen wat er goed of fout is aan een tekst. In deze video vind je een toegankelijke uitleg van het CCC-model.

CCC-model = Correspondentie, Consistentie en Correctheid

De drie C’s van het CCC-model staan voor Correspondentie, Consistentie en Correctheid.

• Correspondentie bekijk of de tekst aansluit bij het doel en de doelgroep van de tekst.
• Consistentie oordeelt of tekstkeuzes consequent worden doorgevoerd.
• Correctheid beoordeelt of de tekst voldoet aan de ‘formele’ tekst-conventies en spellingsregels.

CCC en vijf tekstniveaus

De drie CCC’s hebben betrekking op vijf tekstniveaus. Nadat je je tekstdoel hebt bepaald, kun je een tekst op deze niveaus beoordelen. De niveaus helpen je dus om jezelf of iemand anders te voorzien van heldere tekstkritiek.

• Tekstsoort
  Wat voor tekst wordt er beoordeeld? Een bijsluiter, een brief of een jaarverslag? Wat zijn de conventies van die tekstsoort?
• Inhoud
  Waarover gaat het verhaal? Is je verhaal compleet en tegelijkertijd niet te uitgebreid?
• Opbouw
  Ga je van algemeen naar specifiek of juist omgekeerd? Hoe lang zijn je alinea’s? Gebruik je tussenkopjes? Bevat de inleiding al een goede samenvatting?
• Formulering
  Schrijf je formeel of toegankelijk? U of jij? Verhalend of Instructief?
• Presentatie
  Klopt je spelling? Gebruik je opsommingstekens? Zitten er geen tikfouten in de tekst?

Wij namen de vijf tekstniveaus van de Troonrede 2020 onder de loep. Het eindresultaat? Een herschreven Troonrede in begrijpelijke taal.

Web-teksten en de macht van Google

Teksten op internet hebben naast leesbaarheid een ander belangrijk doel: ze moeten gevonden worden door zoekmachines. Met name door Google. 94% van alle zoekopdrachten op internet wordt uitgevoerd in Google-Search (bron: statcounter). Bing staat ‘tweede’ met 4% marktaandeel.

Het CCC- model en SEO

Het CCC-model houdt geen rekening met SEO (Search Engine Optimization), ofwel: de vindbaarheid in Google. Het CCC-model geeft een oordeel over de kwaliteit van de tekst in termen van leesbaarheid. Niet in termen van vindbaarheid.

Maar als niemand een tekst kan vinden, dan wordt deze überhaupt niet gelezen. Het model moet daarom worden uitgebreid tot het CCCS-model.

“Vindbaarheid” als extra tekstniveau

Vindbaarheid is onmisbaar wanneer je teksten schrijft voor internet. Op websites, in blogs of in social media. Daarom is het tekstniveau Vindbaarheid toegevoegd aan het CCCS-model. De uitvoering hiervan ziet er als volgt uit.

• Correspondentie
  Wordt er zichtbaar rekening gehouden met het doel om vindbaar te worden in zoekmachines?
  • Is er keyword-onderzoek gedaan?
  • Wordt er rekening gehouden met linkbuilding?
  • Worden headertags in titels en subtitels ingezet?

• Consistentie
  Worden de regels omtrent vindbaarheid consequent doorgevoerd?
  • Worden de keywords bijvoorbeeld ook in alt-tags van de afbeeldingen gebruikt?
  • Werken call-to-actions (CTA’s) telkens op een vergelijkbare manier?

• Correctheid
  Worden de vindbaarheid-regels op de juiste manier toegepast?
  • Staan de keywords vooraan in de titel?
  • Hebben de belangrijkste titels een H1-headertag en subtitels een H2 of H3-headertag?
  • Worden links toegevoegd aan relevante woorden en niet aan loze termen als ‘klik hier’?

Is het CCC-model geschikt voor blogs?

Het ‘gewone’ CCC-model is geschikt voor blogs en andere webteksten. Korte alinea’s, korte zinnen, minder gebruik van interpunctie, veel tussenkopjes, een oproep tot clicks, likes of shares, een ruime opmaak, etc. Al deze regels passen in het gewone CCC-model. Regels omtrent vindbaarheid door zoekmachines passen echter niet. Een voorbeeld:

• In een Blog over de populariteit van Adidas Sneakers luidt een eerste zin: “Steeds meer jongeren dragen Adidas-sneakers”.
• Akkoord volgens de regels van het CCC-model, zou de volgende zin zijn: “Waarom? Omdat ze lekker zitten en hip zijn ”.
• Het tekstniveau Vindbaarheid adviseert echter om keywords toe te passen. “Waarom? Omdat de sneakers lekker zitten en Adidas een hip merk is”.

Vindbaarheid botst met Formulering en Presentatie

Met het toevoegen van het tekstniveau Vindbaarheid wordt het CCC-model complexer. Elementaire regels vanuit het model botsen met die van het CCCS-model. Twee voorbeelden:

• Woordherhaling kan de vindbaarheid van een tekst bevorderen. Tegelijkertijd kan dit de leesbaarheid van de tekst verslechteren

• Extra hoofdlettergebruik kan het aantal clicks in Google verhogen. Dit komt het aantal lezers van een tekst ten goede. Maar die hoofdletters botsen alleen wel met de spellingsregels.

Vindbaarheid is onmisbaar wanneer je teksten schrijft voor internet.

Helpt het CCC-model met het maken van een goede tekst?

De uitbreiding van het CCC-model tot het CCCS-model is noodzakelijk voor teksten op internet. Negeer je de regels omtrent Google-vindbaarheid, dan loop je lezers mis. Dit roept tegelijkertijd een discussie op: Wat is nou eigenlijk een goede tekst? Een tekst die minder lezers trekt maar goed leesbaar is? Of een tekst die méér lezers trekt maar minder goed slechter leesbaar is?